Nederlandse titel proefschrift Fotografie als verpleegkundig instrument in de GGZ
Engelse titel proefschrift Photography as a nursing instrument in mental health care. How to use clients' photostories for recovery
Promovendus Sitvast, Jan
Gepromoveerde is verpleegkundige (geweest)
Universiteit Vrije Universiteit
Datum promotie 06/12/2011
Promotores Prof. dr. T.A. Abma & prof. dr. G.A.M. Widdershoven
Abstract (Engels)

The general aim of this thesis was to examine how nurses can use photography to assist psychiatric patients in making meaning of experiences of illness and to help them in the process of recovery. The study is based on a hermeneutic-phenomenological perspective,
focusing on processes of experiencing and meaning making in the life world. Existential issues, e.g. the way how people give meaning to their suffering, play an important role in this process of being-in-the world. From a hermeneutical-phenomenological perspective,
caring can be seen as the core mission of nursing, tying in with a definition of health and health promotion that is broader than the absence of physical defects and functional impairments and encompassing quality of life and the possibilities for directing one’s life, even when one feels impeded by the impact of sickness. Caring can be seen as rooted in the nurses’ response to the suffering of patients, which we conceptualized as a lack of agency (Ricoeur, 1992). ‘Agency’ concerns the extent of direction people feel in exercising influence on domains of their lives that matter to them. Whereas patients’ suffering compromises their agency to direct their own lives (being impeded by the impact of illness), nurses’ caring focuses on giving attention to the patient’s needs, e.g. safety, comfort, relieve of pain and stress, etc. By responding to their needs, nurses empower patients and strengthen their agency. Processes of meaning making and expression of suffering in narrative play a crucial role. Since narratives are based on a shared understanding between patients and nurses and other caregivers, narratives are relational. Relational narratives are developed through dialogical interaction. We
connected this conception of a relational narrative with the agenda of recovery and empowerment, which stands for the struggle of patients in mental health care to live a
life beyond illness and regain more agency and more direction in life in order to realize a better quality of life. Basing ourselves on Gadamerian hermeneutics we postulated that the (facilitation of) expression of this struggle plays an important role in the process of
meaning making which underlies recovery.
Departing from these notions we examined hermeneutic photography, assisting people in constructing meaning from experiences in their life world. More concretely we examined our application of hermeneutic photography: the photo-instrument. We did so from two perspectives, that of meaning making and that of the therapeutic potential in the context of nursing. In chapter 2 we studied how the hermeneutic philosophy of Ricoeur could
provide us with a theoretical framework to understand processes of meaning making.
In chapter 3 the focus is still on processes of meaning making, but now more from a phenomenological point of view, i.e. departing from the existential problem of suffering we found in empirical data. In chapter 4 and 5 we shifted the focus to the therapeutic significance of the intervention. In chapter 6 we described the methodical steps (actions) of hermeneutic photography as a nursing intervention and discussed what it might
contribute to professional agendas of recovery-oriented rehabilitation.

The photo instrument as nursing intervention
The specific application of hermeneutic photography that we used was the photoinstrument.
The photo-instrument has been developed by the author in an action research during which the intervention has been adapted, complemented and refined
over a period of two years (2000-2002) and repeatedly tested with new groups of patients in mental health care (Bouhuis et al, 2003). The result was a protocolled intervention that nurses and other health professionals can use to direct group sessions with patients
who are no longer in a hectic period of psychiatric crisis and are now working on further recovery.

Abstract (Nederlands)

Het algemene doel van dit proefschrift was te onderzoeken hoe verpleegkundigen fotografie kunnen gebruiken om psychiatrische patiënten te helpen betekenis te geven aan ervaringen van ziekte en hen zo te helpen in hun proces van herstel. De studie is gebaseerd op een hermeneutisch-fenomenologisch perspectief en focust op processen van beleving en betekenisgeving in de leefwereld. Existentiële zaken, zoals de manier waarop mensen betekenis geven aan hun lijden, spelen een belangrijke rol in het proces van-in-de-wereld-staan.

Vanuit een hermeneutisch-fenomenologisch perpectief kan het zorgen beschouwd worden als de kernmissie van verplegen. Zorgen is verbonden met een definitie van gezondheid en gezondheidsbevordering die breder is dan de afwezigheid van lichamelijke defecten en functionele beperkingen. Gezondheid(sbevordering) omvat kwaliteit van leven en de mogelijkheden om je leven te sturen, zelfs als je daarin belemmerd wordt door de gevolgen van ziekte. Het geven van zorg is geworteld in het antwoord van de verpleegkundige op het lijden van patiënten, dat we met Ricoeur (1992) begrepen als een tekort aan zeggenschap (‘agency’), hier bedoeld als dat mensen door hun ziekte onvoldoende sturing kunnen geven aan en invloed uitoefenen op voor hen belangrijke zaken in het leven. De zorg van verpleegkundigen focust op behoeften van de patiënt, bijv. de behoefte aan veiligheid, comfort, verlichting van pijn en stress, enz. Door aandacht voor deze behoeften versterken verpleegkundigen het zelfvertrouwen van patiënten en vergroten ze de zeggenschap die patiënten ervaren om hun eigen leven te sturen. Het geven van betekenis hieraan en de uiting of expressie gebeurt vaak door te vertellen wat men ervaart. Verhalen spelen daarom een cruciale rol. Als verhalen gebaseerd zijn op een elkaar begrijpen van patiënten en verpleegkundigen, dan worden het gedeelde verhalen (‘relational narratives’). Gedeelde verhalen ontwikkelen zich in een dialoog met elkaar. We hebben het concept van gedeelde verhalen verbonden met de agenda van herstel en empowerment, dus met de worsteling van patiënten in de GGZ om een leven te leiden dat boven de ziekte uitgetild kan worden en waarin men meer zeggenschap en sturingsmogelijkheden heeft om een bevredigend kwaliteit van het dagelijks bestaan te realiseren. Ons baserend op de hermeneutiek van Gadamer gaan wij er vanuit dat deze worsteling om het bestaan en de ondersteuning daarbij een belangrijke rol spelen in het proces van betekenisgeving bij herstel.
Vanuit dit denkkader hebben wij onderzocht hoe hermeneutische fotografie mensen ondersteunt in het geven van betekenis aan ervaringen in hun leefwereld. Meer concreet onderzochten we een bepaalde toepassing van hermeneutische fotografie: het door ons ontwikkelde foto-instrument. We lieten ons daarbij leiden door twee perspectieven: dat van betekenisgeving en van het therapeutische potentieel in de context van verplegen. In hoofdstuk 2 hebben we gekeken hoe de hermeneutische filosofie van Ricoeur ons een theoretisch raamwerk kon bieden voor het begrijpen van processen van betekenisgeving. In hoofdstuk 3 ligt de focus nog steeds op het proces van betekenisgeving, maar nu meer vanuit een fenomenologisch standpunt, dat is: het vertrekpunt ligt nu bij het existentiële probleem van het lijden zoals we dat in de empirische data aantroffen. In hoofdstuk 4 en 5 verschuiven we de focus naar de therapeutische betekenis van de interventie.
In hoofdstuk 6 hebben we de methodische stappen (acties) beschreven van hermeneutische fotografie als een verpleegkundige interventie en hebben we ons afgevraagd wat de interventie zou kunnen bijdragen aan de professionele agenda’s van empowerment en herstel-georiënteerde rehabilitatie.

Proefschrift downloaden (Engels) Proefschrift-Sitvast-J.pdf